Son çeyrek yüzyılın en etkili 10 terapistinden biri olarak tanınan Profesör Mardecai Gottman; çift terapisinde yaşanan sıkıntıları eksiklikleri ve ihtiyaçları görmesiyle üzerinde çalışmalara başlanan diğer bir çok terapide yapılan çiftlerin bireysel olarak ayrı değerlendirilip terapi almasını reddeden ve kişilerden ziyade ilişkinin terapisti olmayı amaçlayan bir terapi olarak Gottman Ses İlişki Evinde, 40 yılı aşkın süredir süregelen 4000’den fazla çift üzerinde bilimsel deney ve gözleme dayalı psikoterapiyle tamamı bilimsel veriler ışığında oluşturulmuş, 70’e yakın müdahaleyi içeren ve bir çok terapi yöntemini kabul edip kendi içerisinde barındıran, John Mordecai Gottman ve eşi Julie Schwartz Gottman tarafından oluşturulan bir terapi ve eğitim şeklidir.
GOTTMAN ÇİFT TERAPİSİNİN DİĞER TERAPİLERDEN FARKLARI
- Gottman çift terapisinde uygulanan müdahalelerin tamamının bilimsel veriler ışığında yüzleri aşkın vaka üzerinde uzun yıllar yapılan çalışmaların gözlenmesiyle elde edilmiş olması ve terapiye gelen çiftlerle sağlanan ilerlemelerin ölçülebilir olması bu terapi yöntemini eşsiz kılmaktadır.
- Gottman çift terapisi faydası ve kullanılabilirliği olan birçok farklı terapi yöntemini kendi içinde barındırarak bütünleyici bir rol alır.
- Gottman çift terapisinin en büyük farkı çiftlerin anlaşmazlıklarını çözmelerini değil anlaşmazlıklarını yönetmelerini sağlamaya çalışmasıdır.
- Anlaşmazlıkları yönetme becerisi kazandırmak Gottman çift terapisinin en büyük amacıdır.
- Gottman çift terapisi duygu odaklıdır ve çiftin duygularıyla ilgilenir. İlişkinin duygusal onarımına yardımcı olur.
- Gottman çift terapisi ilişkide yaşanan problemlerin ardındaki negatif kalıpları pozitif kalıplarla değiştirerek pozitif girdileri arttırmayı hedefler.
- Eleştiri, aşağılama, savunma ve duvar örme gibi 4 büyük iletişim hatasının üzerinde hassasiyetle durur ve bu hataları minimalize eder.
- Terapist, terapiye gelen danışanların değil ilişkilerinin terapisti olarak terapiyi yönetir.
- Kalp atım sayısı, nabız ve ateş gibi fizyolojik değerlerin ölçümü ve fizyolojik değerlerin takibi yapılır. Hangi fizyolojik aralıkta hangi davranışlar sergileniyor gözlemlenir.
- Terapiye gelen çiftle ilişki ustaları ve ilişki felaketleri incelenir ve o çiftlerin yaptıkları doğru ve güzel davranışlarla yanlış davranışlar çiftle değerlendirilir.
- Çiftten terapi öncesinde terapi sırasında ve terapi sonrasında değerlendirme formu doldurması istenir ve bu şekilde kat edilen ilerlemeler ölçülebilir.
GOTTMAN ÇİFT TERAPİSİNİN ÇALIŞMA PRENSİBİ
Gottman çift terapisi duygusal bir olgu olan aşkı bilimsel yöntemlerle gözlemleyen bir nevi aşk bilimidir. Bu bilimin elde ettiği bilgilerin ışığında çiftleri hem bireysel hem de bir bütün olarak ele alır.
Yaşanan olumsuzlukların bireylerde negatif duygular yarattığını ve beyninde bu durumdan büyük ölçüde etkilendiğini, yaşanan olumsuzluklara karşı adımların atılması gerektiğini, aksi halde çiftlerin zamanla birbirinden uzaklaştığını gösteren araştırmalar üzerine inşa edilmiştir.
İlişkide çifti bir araya getiren ve onların yakınlaşmasını sağlayan duyguların davranışların ve ruh hallerinin neler olduğunu tanımlar. Çiftin zorluklar ve olumsuzluklar karşısında ayakta durmasını sağlayabilecek olumlu tutum, duygu ve davranışlarını sürdürmesinin ilişki için önemini açıklar ve bu yönelimlerin sürdürülebilirliğine yardımcı olur.
Terapiye gelen çiftin terapisi birlikte yürütülür ve çift terapiye birlikte katılır. Terapi esnasında bireysel duygular, bakış açıları ve görüşler dikkate alınsa da bireylere söz hakkı sırayla ve eşit miktarda verilir.
GOTTMAN ÇİFT TERAPİSİNE BAŞLAMA NEDENLERİ NELERDİR
- Evlenecek çiftler arasında yaşanan problemler,
- Çift arasında yaşanan anlaşılmama yanlış anlaşılma gibi iletişim problemleri,
- Çocuk sahibi olmak isteyip olamayan çiftler arasında yaşanan öfke kırgınlık,
- Sadakat ve güven eksikliği,
- İlgisizlik bağlantısı kesilmiş hissetme,
- Kültürel ve örfi uyuşmazlıklar,
- Sorumluluk bilincinin eksikliği,
- Ve bunlar gibi çiftler arasında yaşanan daha birçok problemde Gottman çift terapisi uygulanabilir.
GOTTMAN ÇİFT TERAPİSİNİN SÜRESİ
Terapi süresi çiftin kat etmek istediği ilerlemeyle doğru orantılıdır. Terapi devam ederken ara ara çift ile değerlendirmeler yapılır ve bu değerlendirmelerle o ana kadar elde edilen gelişmeler ve birlikte kat edilen yol değerlendirilir.
Bu değerlendirmeler çifttin motivasyonu için çok önemli olmakla birlikte çift olarak başarılan bir oldu olduğundan terapi açısından faydalıdır da. Bu değerlendirmeler esnasında yeni hedefler belirlenebilir ve aynı zamanda mevcut hedefler de güncellenebilir.
Belirli bir mesafe kat edildikten sonra terapinin kazandırdığı becerilerin sınanabilmesi adına seanslar arası süre uzatılır ve bu dönemde çift günlük hayatta becerilerini ne düzeyde kullanabiliyor kontrol edilir.
Çiftin kazanımlarını kullanabilir olması halinde seansların birden kesilmesine bağlı oluşabilecek problemleri minimalize etmek adına seans arası süreler daha da arttırılır ve ardından terapi süreci nihayete erer.
Son seansın bittiği gün başlangıç olarak kabul edilecek şekilde ve her seans arasında 6 ay olacak şekilde 4 takip seansı (6, 12, 18 ve 24. aylar) yapılır ve bunun ardından ilişkide yaşanılan problemlerin tekrar nüks etmesi (tekrarlanması) ihtimali en düşük seviyelere indirilir.
